Geçtiğimiz günlerde Para Dergisinden son dönemin en popüler uygulamalarından markalar için Periscope kullanımı hakkında görüş istediği geldi. Gönderilen soruları bilgim yettiğince cevaplamaya çalıştım. İlgili haber çalışması bir derleme olunca farklı isimlerden de görüşler eklemişler. O yüzden cevaplarımın hepsi dergide yer almadı ama gelen sorular ve cevaplarımı buradan sizinle paylaşmak istedim. Umarım az da olsa faydalı olur. Eğer konu hakkında sorularınız olursa yorum yazabilir, blogumun iletişim sayfasından bana ulaşabilirsiniz.
– Periscope uygulaması ile markalar ürün lansmanlarını ve etkinliklerini canlı yayınla takipçilerine ulaştırıyor. Markalar ve şirketler için periscope kullanımın önemi nedir? Ne tür avantajlar sağlıyor? Markalara artı değer katıyor mu?
Markalar için en önemli olan şey, ürün, hizmet ya da sahip oldukları fikirleri hedef kitlelerine ulaştırmaktır. Bunu da çeşitli pazarlama iletişimi faaliyetleri gerçekleştirerek yaparlar. Ama günümüzde rakiplerin çok olması ve agresif iletişim çalışmaları gerçekleştirmeler, medya kanalları üzerinden hedef kitlelere gönderilen mesajların sayısının çok fazla olması sebebiyle farklılaşma ve doğru hedef kitlelere ulaşıp onları etkileyebilmek zorlaşmış ve hayati önem kazanmıştır. Bu doğrultuda da hedef kitlenin markanın ayağına gelmesini beklemek yerine hedef kitleler neredeyse markaların onların yanına gitmesi dönemi başlamıştır. Sosyal medya iletişimi de merkezinde bunu barındırmaktadır ve her doğan ve popülerleşen sosyal medya kanalı çıtayı biraz daha yükseltip bugünlere getirmiştir. Persicope da son dönemin en popüler kanalı diyebiliriz. Periscope ve benzer uygulamalar markaların daha ulaşılabilir olmasını sağlarken müşterilerin de markayla ilgili süreçlere daha pratik bir şekilde katılması sağlanıyor. Aynı zamanda Periscope uygulamasının tüm takipçilerin mobil cihazlarına anlık ulaşım imkanı vermesi markaların planladıkları lansman ya da benzer etkinliklerin çok daha geniş kitlelere erişmesine imkan sağlıyor. Mesela bir lansmana en fazla kaç kişi davet edilebilir, çoğu zaman beli başlı basın mensupları, bir etkinliğe en fazla kaç kişi katılabilir, beş bin, on bin.. Periscope ve benzer uygulamalar marka ile hedef kitleler arasındaki hem aracıları hem de mekan farkını ortadan kaldırıyor, mesajı ilk elden, anlık olarak verebilme imkanı sağlıyor. Bu bile tek başına düşünüldüğünde çok büyük bir artı değer.
– KOBİ’ler için periscope kullanmanın faydası var mı? Bu anlamda ne tür avantajlar ve dezavantajlar söz konusu KOBİ’ler için.
Yalnızca Periscope değil dijital iletişim faaliyetlerinin bütününde kullanılan tüm medya kanallarının neredeyse hepsi markalara hem avantajlar hem de dezavantajlar sundu. Marka iletişimi, pazarlama faaliyetleri olarak düşündüğümüzde her markanın, kobinin ulusal medya kanallarında (TV, Gazete, Dergi, Radyo) reklam yapabilme ya da buralarda kendine yer verdirebilme şansı maalesef yok, bu kimi zaman PR eksikliğinden kaynaklanan bir sorun çoğu zamansa maddi açıdan karşılaşılan bir durum. Ama dijital iletişim faaliyetlerinde sosyal medya kanallarının açılımının ücretsiz oluşu, buralarda sürekli iletişim yapma maliyetlerinin (hesap yönetim ücretleri), reklam maliyetlerinin daha düşük olması markalara bütçesel anlamda fayda sağladı. İlk sorumuzdaki gibi lansman ve etkinlik maliyetlerini ortadan kaldırarak, şirket sözcülerinin belki ofislerinden bile online yayınlar yaparak mesajlarını hedef kitleler ile paylaşabilme imkanı verdi. Yani, Periscope ve benzer uygulamalar kullanarak çok daha düşük maliyetlerle çok daha etkin sosyal medya kullanımı sağlamış olur. Büyük bütçelerle hazırlanmış görsel medyada yer alması beklenen reklam ya da advertorial programlara alternatif olarak düşük bütçeli Periscope yayınları kullanılabilir. Dezavantajlarına değinmek gerekirse, doğru planlanan ve uygulamaya konulan iletişim çalışmalarının çoğunda bence dezavantaj yaşanmaz ama buradaki ana ayrım noktası kontrolün elinde olmasıdır. Bir basın toplantısında, lansmanda siz marka olarak Periscope kullanıp, canlı yayın yapabilirsiniz bu sizin kontrolünüzdedir, dilediğiniz kareyi gösterebilir, istediğiniz anda yayını kesebilirsiniz ama katılan basın mensuplarından birinin ya da davetlilerden birinin yapacağı yayını kontrol edemezsiniz, marka sözcünüzü sıkıştırmak için bir sorulacak bir soru esnasında o kişinin kendi takipçilerine yaptığı bir yayın markaya zarar verebilir.
– Persicope uygulamasını etkin kullanan markalar ve şirketler mevcut. Sizce bu anlamda iyi örnekler neler?
Bence en iyi örnekler daha yapılmayanlar! Çünkü her iletişim faaliyetinde yapılacak her yeni iş bir öncekinden eşsiz ve iyi olmak zorundadır. Yani çekilmiş bir reklam filmini yeniden çekmezsiniz, başka bir marka tarafından yazılmış bir basın bilgilendirme notunu siz yeniden yazmaz ondan farklı bir iş üretmek istersiniz. Ama Ülker markası yaptığı iyi iletişim çalışmalarına burada da güzel örnekler veriyor, gazozuna maç yayını benim çok hoşuma gitmişti, geçtiğimiz günlerde yapılan satış anlaşmasında da hem periscope canlı yayını hem de doğrudan Murat Ülker’in yer alması bence iyi işlerdi. Ama bugüne kadar benim denk geldiğim en başarılı iş, Skyscanner’ın 24 saatte dünya turu projesiydi.
– Periscope uygulamasından yararlanan ve yararlanmak isteyen markalar ve şirketler sizce nelere dikkat etmeli? Etkin bir pazarlama için periscope nasıl kullanılmalı?
Tüm iletişim çalışmaları belirli hedef kitlelere yapılır. Markaların burada dikkat etmesi gereken ilk şey, hedef kitlelerinin bu mecrada olup olmadığı ve mümkünse markayı takip ediyor ya da yayın öncesinde onların yayın hakkında bilgilendirilmiş olmaları. Eğer marka olarak burada sizin ulaşabileceğiniz, mesajlarınızı iletebileceğiniz kitleler yoksa sırf popüler diye, periscopeta canlı yayın yaptık demek için bu mecraya girmek yapılabilecek en basit hataların başında geliyor. Artı olarak, burada yapılacak işin anlık ve canlı olduğu unutulmamalı. Daha sonra düzenleme gibi bir imkan olmadığından olası tüm durumlar göz önüne alınarak hareket edilmeli. Tüm aksaklıklar önceden öngörülebilir olmalı. Son olarak buradan yapılacak yayınların yapılan tüm iletişim faaliyetleri gibi düzenli bir zamanda belirli bir süreklilikle yapılması gerekmektedir. Süreklilik tüm pazarlama süreçlerinde başarıyı getiren en önemli etkenlerden biridir. Tek bir lansman ya da etkinlik için yapılan canlı yayından sonra kanalı susturmak, buradaki hedef kitlelerin markayı unutmasını sağlayacaktır. Tabi bunun tam tersi de hedef kitlelerde bıkkınlığa neden olabilir, her an her dakika canlı yapılması hiçbir marka için uygun bir davranış olmayacaktır.
– Periscope ile beraber dijital pazarlama da şekil değiştirdi. Önümüzdeki dönemde bu anlamda ne tür gelişmeler yaşanmasını bekliyorsunuz?
Yukarıda dedik ya, her gelen sosyal medya uygulaması çıtayı biraz daha yukarıya çıkardı diye, ilerleyen süreçte canlı yayın uygulamalarının iyice yerleşmesi ile belki bir mekanda organize edilen lansmanlar, basın toplantıları tarihe karışacaktır. Birebir iletişim gittikçe önemli hale geliyor. Sosyal medyanın hızlı yükselişiyle tüketici kendisini daha önemli görmeye başladığı gibi bir gerçekle karşı karşıyayız. Dilek ve şikayetlerini doğrudan firmaya iletme imkanı buldu. Periscope gibi uygulamalar bu iletişimi daha da artıracak ve markaların tüketicilerle birebir etkileşimde olmalarının yolu daha da açılacaktır.
Son ve uç bir örnek olarak, düşünsenize şimdi bir lansmanı canlı yayın olarak izleme imkanına sahibiz, yarın giyilebilir teknolojilerin (Google glass gibi) gelişmeleri, IT teknolojilerinin gelişmesi ile belki 3 boyutlu sanal ortamlarda anlık olarak o toplantıların içinde yer alabileceğiz. Ne dersiniz sizce de hoş olmaz mı?
